ระดำของคำ เป็นการใช้คำให้ถูกต้องกับระดับของบุคคล พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ได้จักประเภทของคำไว้ในสยามพากย์ดังนี้ คือ
คำสูง เป็นคำที่มาจากภาษาบาลี สันสกฤต เขมร มีใช้ในภาษาวรรณคดีวึ่งเกี่ยวข้องกับศาสนา ความเชื่อ เช่น อัสสุชล ( น้ำตา ) นัยน์เนตร (ดวงตา )
คำต่ำ เป็นคำตรงกันข้ามของคำสูง ซึ่งไม่ใช่คำหยาบ แต่ไม่สุภาพพอที่จะใช้พูดกับผู้ใหญ่ คำต่ำเป็นคำไทยแท้ เป็นคำไม่สุภาพ และไม่ใช้ในภาษาเขียน เช่น เมียน้อย เชย ตีน
คำหยาบ เป็นคำที่ไม่เหมาะที่จะนำมาพูดและเขียน ส่วนมากมักจะเป็นคำด่า คำสบถต่างๆ เช่น ไอ้วายร้าย กู มึง อ้าย อี เสือก เฮ้ย
คำละเอียด เป็นคำที่ใช้ภาษาประณีต ได้แก่ คำราชาศัพท์ เช่น ข้าพระพุทธเจ้า ถวายบังคมลา
คำละเมียด เป็นคำสุภาพที่ใช้ภาษามาตรฐานเป็นภาษาแบบแผน เช่น ข้าพเจ้า ดิฉัน รับประทาน เชิญ
คำคะนอง หรือคำแสลง หมายถึง คำที่ใช้กับเฉพาะคนบางกลุ่ม คำแสลงเป็นคำที่ใช้ผิดไปจากธรรมดา ในด้านความหมาย และด้านเสียง คำคะนองนี้มักนิยมใช้ชั่วคราวแล้วก็หมดความนิยมไป แต่จะมีคำคะนองเกิดขึ้นมาใหม่ตามยุคสมัย เช่น เบี้ยว ซ่าส์ แซว มันส์ เก๋ากึ๊กก์ ซิงซิง ไม่สน กูละเบื่อ แห้วไปเลย ซื่อบื้อ ชั่วบริสุทธิ์
ดังคำกล่าวข้างต้น ควรหลีกเลี่ยงที่จะนำมาใช้ในการเขียน วึ่งอาจรวมถึงคำภาษาถิ่น เพราะเป็นภาษาที่ใช้เฉพาะ และเข้าใจกันในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่ง ถ้านำไปใช้ในถิ่นอื่น อาจทำให้สื่อความหมายผิดไปได้
คำภาษาถิ่น ได้แก่
ภาษาเหนือ
แป๊ะ หมายถึง ชนะ
รำแต้แต้ หมายถึง อร่อยจริงๆ
ตุ๊ก หมายถึง ทุกข์
ภาษาใต้
ไปลาด หมายถึง ไปตลลาด
ทำไร่ หมายถึง ทำอะไร
ภาษาอีสาน
หมากมี่ หมายถึง ต้นขนุน
หมากหุ่ง หมายถึง มะละกอ
แลน หมายถึง วิ่ง
คำที่ใช้ในการโฆษณา ซึ่งเป็นคำที่ต้องการให้สะดุดหูสะดุดตาผู้ฟังหรือผู้อ่าน โดยไม่คำนึงถึงความถูกต้องในการใช้ภาษา เช่นผงซักฟอกมีกลิ่นสะอาด หรืออาจเป็นคำที่มีความหมายได้หลายแง่หลายมุม เช่น " เสียวฟัน ฟันไม่เสียว ใช้อีโมฟอร์ม "
คำย่อ หมายถึง คำที่เขียนเพื่อต้องการประหยัดเนื้อที่ในการพิมพ์หรือเพื่อประหยัดถ้อยคำ มี ๒ ประเภท คือ
๑. คำย่อที่มีใช้อย่างไม่เป็นทางการและไม่เป็นที่เข้าใจโดยทั่วไป เช่น ร.ร. อาจหมายถึงโรงเรียน หรือโรงแรมก็ได้
๒. คำย่อที่มีใช้อย่างเป็นทางการเป็นที่รู้จักกันดีและใช้กันโดยทั่วไป เช่น พ.ศ. ค.ศ. ส.ค.ส. ม.ร.ว. ม.ล,
บางครั้งการใช้คำย่อโดยวิธีพูดละไว้ในฐานะที่เข้าใจ เช่น
เมืองกาญจน์ หมายถึง จังหวัดกาญจนบุรี
นายกฯ หมายถึง นายกรัฐมนตรี
จุฬาฯ หมายถึง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
การย่อคำบางครั้งย่อโดยนำพยัญชนะต้นมาแล้วใส่จุดลงไป ซึ่งไม่มีหลักเกณฑ์การเขียน คำย่อที่แน่นอน จึงไม่สื่อความหมายใดๆ เพราะไม่เป็นที่เข้าใจของคนทั่วๆ ไป จึงไม่ควรนำคำย่อมาใช้
อ้างอิง : ดวงใจ ไทยอุบุญ . ทักษะการเขียนภาษาไทย . พิมพ์ครั้งที่ ๔ . กรุงเทพฯ : ด่านสุทธาการ
คำสูง เป็นคำที่มาจากภาษาบาลี สันสกฤต เขมร มีใช้ในภาษาวรรณคดีวึ่งเกี่ยวข้องกับศาสนา ความเชื่อ เช่น อัสสุชล ( น้ำตา ) นัยน์เนตร (ดวงตา )
คำต่ำ เป็นคำตรงกันข้ามของคำสูง ซึ่งไม่ใช่คำหยาบ แต่ไม่สุภาพพอที่จะใช้พูดกับผู้ใหญ่ คำต่ำเป็นคำไทยแท้ เป็นคำไม่สุภาพ และไม่ใช้ในภาษาเขียน เช่น เมียน้อย เชย ตีน
คำหยาบ เป็นคำที่ไม่เหมาะที่จะนำมาพูดและเขียน ส่วนมากมักจะเป็นคำด่า คำสบถต่างๆ เช่น ไอ้วายร้าย กู มึง อ้าย อี เสือก เฮ้ย
คำละเอียด เป็นคำที่ใช้ภาษาประณีต ได้แก่ คำราชาศัพท์ เช่น ข้าพระพุทธเจ้า ถวายบังคมลา
คำละเมียด เป็นคำสุภาพที่ใช้ภาษามาตรฐานเป็นภาษาแบบแผน เช่น ข้าพเจ้า ดิฉัน รับประทาน เชิญ
คำคะนอง หรือคำแสลง หมายถึง คำที่ใช้กับเฉพาะคนบางกลุ่ม คำแสลงเป็นคำที่ใช้ผิดไปจากธรรมดา ในด้านความหมาย และด้านเสียง คำคะนองนี้มักนิยมใช้ชั่วคราวแล้วก็หมดความนิยมไป แต่จะมีคำคะนองเกิดขึ้นมาใหม่ตามยุคสมัย เช่น เบี้ยว ซ่าส์ แซว มันส์ เก๋ากึ๊กก์ ซิงซิง ไม่สน กูละเบื่อ แห้วไปเลย ซื่อบื้อ ชั่วบริสุทธิ์
ดังคำกล่าวข้างต้น ควรหลีกเลี่ยงที่จะนำมาใช้ในการเขียน วึ่งอาจรวมถึงคำภาษาถิ่น เพราะเป็นภาษาที่ใช้เฉพาะ และเข้าใจกันในท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่ง ถ้านำไปใช้ในถิ่นอื่น อาจทำให้สื่อความหมายผิดไปได้
คำภาษาถิ่น ได้แก่
ภาษาเหนือ
แป๊ะ หมายถึง ชนะ
รำแต้แต้ หมายถึง อร่อยจริงๆ
ตุ๊ก หมายถึง ทุกข์
ภาษาใต้
ไปลาด หมายถึง ไปตลลาด
ทำไร่ หมายถึง ทำอะไร
ภาษาอีสาน
หมากมี่ หมายถึง ต้นขนุน
หมากหุ่ง หมายถึง มะละกอ
แลน หมายถึง วิ่ง
คำที่ใช้ในการโฆษณา ซึ่งเป็นคำที่ต้องการให้สะดุดหูสะดุดตาผู้ฟังหรือผู้อ่าน โดยไม่คำนึงถึงความถูกต้องในการใช้ภาษา เช่นผงซักฟอกมีกลิ่นสะอาด หรืออาจเป็นคำที่มีความหมายได้หลายแง่หลายมุม เช่น " เสียวฟัน ฟันไม่เสียว ใช้อีโมฟอร์ม "
คำย่อ หมายถึง คำที่เขียนเพื่อต้องการประหยัดเนื้อที่ในการพิมพ์หรือเพื่อประหยัดถ้อยคำ มี ๒ ประเภท คือ
๑. คำย่อที่มีใช้อย่างไม่เป็นทางการและไม่เป็นที่เข้าใจโดยทั่วไป เช่น ร.ร. อาจหมายถึงโรงเรียน หรือโรงแรมก็ได้
๒. คำย่อที่มีใช้อย่างเป็นทางการเป็นที่รู้จักกันดีและใช้กันโดยทั่วไป เช่น พ.ศ. ค.ศ. ส.ค.ส. ม.ร.ว. ม.ล,
บางครั้งการใช้คำย่อโดยวิธีพูดละไว้ในฐานะที่เข้าใจ เช่น
เมืองกาญจน์ หมายถึง จังหวัดกาญจนบุรี
นายกฯ หมายถึง นายกรัฐมนตรี
จุฬาฯ หมายถึง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
การย่อคำบางครั้งย่อโดยนำพยัญชนะต้นมาแล้วใส่จุดลงไป ซึ่งไม่มีหลักเกณฑ์การเขียน คำย่อที่แน่นอน จึงไม่สื่อความหมายใดๆ เพราะไม่เป็นที่เข้าใจของคนทั่วๆ ไป จึงไม่ควรนำคำย่อมาใช้
อ้างอิง : ดวงใจ ไทยอุบุญ . ทักษะการเขียนภาษาไทย . พิมพ์ครั้งที่ ๔ . กรุงเทพฯ : ด่านสุทธาการ
พิมพ์ , ๒๕๔๔
