วันเสาร์ที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2556

เกร็ดความรู้ วิชาภาษาไทย

๑. คำที่มีความหมายเหมือนกัน


คำในภาษาไทยมีคำเป็นจำนวนมากที่มีความหมายเหมือนกัน

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "ดาว" ได้แก่ ดารา  ดาริกา  ดารก

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "ดอกบัว" ได้แก่ กชกร  อุบล  บงกช  นิลุบล  กมล

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "น้ำ" ได้แก่ ชล  ชลาลัย  ธาร  ธารา  นที  อุทก  สายชล

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "ท้องฟ้า" ได้แก่ โพยม  นภา  อัมพร  ทิฆัมพร

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "งาม" ได้แก่ เพรา  พริ้ง  เพริศ  เฉิดโฉม  เฉิดฉาย

คำที่มีความหมายเหมือนคำว่า "ผู้หญิง" ได้แก่ บังอร  สมร  นงราม  นงลักษณ์  นารี  เยาวภา  เยาวลักษณ์

          แม้คำเหล่านี้จะมีความหมายเหมือนกัน แต่ก็ไม่อาจจะใช้แทนกันได้เสมอไป จึงมีข้อสังเกตการใช้คำที่มีความหมายเหมือนกันดังต่อไปนี้คือ

๑.๑ คำบางคำอาจใช้ในภาษาสุภาพ บางคำอาจใช้ในภาษาปาก หรือเป็นภาษาต่างระดับ

            เมีย  แฟน  ภรรยา  ภริยา

            กิน  รับประทาน

๑.๒ คำบางคำอาจใช้เมื่อต้องการให้เป็นแบบแผน และไม่เป็นแบบแผน

              แบบแผน                          ไม่เป็นแบบแผน

             รับประทาน                               กิน

             ชม                                            ดู

            ภาพยนตร์                                 หนัง

๑.๓ คำบางคำอาจใช้สำหรับผู็ใหญ่ คำบางคำใช้สำหรับเด็ก

             ภาษาผู้ใหญ่                     ภาษาเด็ก

                 กิน                                   หม่ำ

                นอน                                 เค้ง

                อาเจียน                           แหวะ

๑.๔ คำบางคำอาจใช้ในสำนวนการประพันธ์ หรือคำบางคำใช้ในสำนวนภาษธรรมดา

         สำนวนการประพันธ์                                    สำนวนภาษาธรรมดา

         สุริยา  สุริยัน                                                ดวงอาทิตย์

         เพริศพริ้ง  เฉิดโฉม                                      งาม

         เพ็ญโพยม                                                   ดวงจันทร์วันเพ็ญ

         ยุรยาตร                                                       เดิน

         เนตร                                                           ตา  นัยน์ตา

๒. คำที่มีความหมายใกล้เคียงกัน


     คำในภาษไทยมีเป็นจำนวนมาก จนบางครั้งคิดว่าใช้แทนการได้ ทำให้เกิดความสับสนในการใช้ หากแต่พิจารณาดูให้ดี จะเห็นความแตกต่าง ของการใช้คำแต่ละคำได้ คำที่มีความหมายใกล้เคียงกันแบ่งได้ ๔ ประการ คือ

๒.๑ คำที่มีความหมายคล้ายกัน

       เพาะ          กับ          ปลูก
      
       ชดใช้         กับ           ชดเชย

       เพิ่ม            กับ           เติม

       ใกล้            กับ           ชิด

       โกรธ          กับ            แค้น

        รอ             กับ            คอย

         จะขออธิบายเกี่ยวกับคำที่มีความหมายคล้ายกันพอให้เห็นเป็นตัวอย่าง ดังนี้

        เพิ่ม - เติม

        คำสองคำนี้มีความหมายว่า ทำให้มากขึ้น แต่ก็มีข้อแตกต่างอบู่บ้าง คือ

        เพิ่ม         มีความหมายว่า ทำให้มากขึ้นโดยไม่มีขีดจำกัด เช่น ขณะนี้ราคาที่ดินได้เพิ่มขึ้นอย่าง 
                        รวดเร็ว 

        เติม          มีความกมายว่า ทำให้ส่วนที่ขาดหายไป ทำให้ส่วนที่ขาดหายไปหรือ พร่องไปให้เต็มหรื
                        สมบุณ์ เช่น ช่วยเติมน้ำในหม้อน้ำรถยนตร์ให้ทันที

๒.๒ เป็นคำเดียวกับคำประสม

                     ทด          กับ          ทดแทน
         
                     จอง        กับ          จับจอง
                      
                     หนา        กับ          แน่นหนา

                    ขาด         กับ          ขาดแคลน

                    เสีย          กับ          เสียหน้า

                    เรียบ        กับ         เรียบร้อย

             จะเห็นได้ว่าคำแต่ละคู่มีความหมายไม่เหมือนกัน จึงไม่อาจใช้แทนกันได้

๒.๓ เป็นคำเดียวกันโดยสับหน้าสับหลัง
         
                       แน่นหนา       กับ     หนาแน่น

                       ตัวหนึ่ง          กับ      หนึ่งตัว

                       สงบเงียบ       กับ      เงียบสงบ

                      เรียงร้อย         กับ      ร้อยเรียง

               คำสับหน้าสับหลังจะต้องเป็นคำที่มีความหมาย  ถ้าไม่มีความหมายก็ไม่ถือว่าเป็นคำสับหน้าสับหลัง  คำเหล่านี้จะมีความหมายที่แตกต่างกันจึงไม่สามารถใช้แทนกันได้เช่นกัน

๒.๔ คำซ้ำ

               ได้แก่คำคำเดียวอยู่ติดกันสองคำ คำซ้ำมีความหมายที่แตกต่างจากคำ  คำเดียว เกิดเป็นความหมายใหม่
                         เด็ก ๆ เล่นอยู่ในสนาม

                                   หมายถึง  มีเด็กมากกว่าหนึ่งคนเล่นอยู่ในสนาม

                         เก้าอี้ตัวนี้ยังดี ๆ อยู่
                        
                                   เป็นการเน้นว่าเก้าอี้ตัวนี้ยังดีอยู่

                       แหม! ของกล้วย ๆ

                                   หมายถึง ง่ายสะดวก

                        เธอทำงานบ้านอย่างลวก ๆ

                                  หมายถึง ทำให้เสร็จไป ให้พ้นไป




อ้างอิง : ดวงใจ  ไทยอุบุญ . ทักษะการเขียนภาษาไทย . พิมพ์ครั้งที่ ๔ . กรุงเทพฯ : ด่านสุทธาการ 
                            พิมพ์ , ๒๕๔๔

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น